زندگی‌نامۀ مختصر وحیدالدین ارغون مرستیال لوی څارنوال در امور مالی و اداری
وحیدالدین ارغون در ۹ میزان سال ۱۳۵۳ خورشیدی برابر با ۲۷ سپتامبر ۱۹۷۴ میلادی، در ولایت بدخشان دیده به جهان گشوده، تعلیمات ابتدایی را در مکتب محل، دورۀ ثانوی را در سال ۱۳۷۲ خورشیدی در لیسۀ عالی کوکچۀ ولایت بدخشان با درجۀ عالی به اتمام رسانید. وی پس از سپری نمودن امتحان کانکور در سال ۱۳۷۵ شامل پوهنځی حقوق و علوم سیاسی پوهنتون کابل شد و در سال ۱۳۷۸ از رشتۀ اداری و دیپلماسی پوهنځی حقوق و علوم سیاسی پوهنتون کابل فارغ گردید.
وظایف رسمی:
آقای ارغون دو سال در موقف ارشد ریاست معارف شهر کابل ایفای وظیفه نموده و از سال ۱۳۸۲ خورشیدی تا ۱۳۸۶ به صفت آمر عمومی عدالت انتقالی حوزۀ شما‌ل‌شرق کار کرده است. ایشان در سال ۱۳۸۶ هـ .ش به عنوان رئیس کمیسیون حقوق بشر ولایت بدخشان تعیین و تا سال ۱۳۹۲ در همین سمت ایفای وظیفه کرد. در ماه جوزای سال ۱۳۹۲ ه ش بر اساس فرمان رئیس جمهوری وقت کشور، جلالتمآب حامد کرزی به صفت کمیشنر کمیسیون مستقل حقوق بشر برای پنج سال تعیین گردید که در سیزده سال مأموریت در این اداره در عرصه‌های نظارت، حمایت و انکشاف حقوق بشر فعالیت نموده است.
ایشان بر اساس حکم شماره ۱۵۴۹ مورخ ۲۰/۵/۱۳۹۵ رئیس جمهوری اسلامی افغانستان به حیث مرستیال مالی و اداری لوی‌څارنوال تعیین گردیده است. بر بنیاد تشکیلات لوی‌څارنوالی ریاست عمومی منابع بشری، ریاست عمومی مالی و اداری، ریاست کادر و پرسونل نظامی، ریاست استخدام، ریاست مالی و حسابی، ریاست خدمات، ریاست پلان و ارتباط خارجه، ریاست اطلاعات و ارتباط عامه، ریاست آموزش‌های مسلکی، ریاست حمایت از زنان، ریاست تکنالوژی معلوماتی و آمریت تدارکات زیر نظر آقای ارغون در لوی‌څارنوالی کار می‌کنند.
کارهای علمی:
محترم وحیدالدین ارغون مقالات متعددی پیرامون موضوعات حقوق بشر، عدالت انتقالی، حقوق زنان نگاشته است که بعضی از آن به چاپ رسیده یا در کنفرانس‌های ملی ارائه گردیده است. ایشان همچنان تجربۀ خوبی در راه اندازی و گردانندگی سیمینارها، کارگاه‌ها و کنفرانس‌ها را دارا می‌باشد. موصوف در مدت کار خود با اخذ تقدیرنامه و تحسین‌نامه‌های متعددی از جانب پارلمان کشور و نهادهای مدنی نیز مفتخر گردیده است.
موصوف شخصیت ملی و مستقل است که افتخار حضور در لویه‌جرگۀ عنعنه‌یی صلح، و لویه‌جرگۀ عنعنه‌یی پیرامون قرار داد امنیتی افغانستان و امریکا را داشته است.
فعالیت‌های مدنی و اجتماعی:
- منشی شورای اجتماعی مردم ولسوالی خاش مقیم کابل.
- عضو فدراسیون فرهنگی ترکان افغانستان.
- منشی عمومی انجمن حمایت از حقوق جوانان.
- مؤسس موزیم یادبود از قربانیان جنگ در ولایت بدخشان.
اشتراک در کنفرانس‌های بین‌المللی:
آقای ارغون در ده‌ها کنفرانس و سیمینار ملی و بین‌المللی در کشورهای آلمان، اتریش، هالند،دنمارک،سریلانکا،اندونیزیا، آذربایجان،تاجکستان،ترکمنستان،اوزبیکستان،امارات متحدۀ عربی، دبی و ابوظبی با موضوعات؛ حاکمیت قانون،حکومت‌داری خوب،رهبری و مدیریت،میکانیزم جبران خسارۀ قربانیان، مبارزه با تروریسم بین‌المللی، حقوق اساسی، حقوق فامیل و نصاب تعلیمی در افغانستان و مقایسۀ آن با نصاب تعلیمی کشور های همسایه و جهان اشتراک داشته است.
تألیفات:
- تحقیق علمی اثر مونوگراف تحت عنوان جایگاه دیموکراسی در اسلام برای دفاعیۀ دیپلوم لیسانس.
- معاونت در تطبیق پروسۀ مشوره ملی در رابطه به جنایات جنگی و جنایات ضد بشری گذشته در ولایت های حوزه شمال شرق.
- معاونت در تهیه و تألیف گزارش تحقیقی کمیسیون مستقل حقوق بشر تحت عنوان تأثیر پولیس محلی و نیروهای مسلح غیر مسؤول بر انتخابات ریاست جمهوری و شورای ولایتی ۱۳۹۳.
- معاونت در تدوین برنامۀ استراتیژیک پنج سالۀ کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان.
- معاونت در تهیه و تألیف گزارش وضعیت محلات سلب آزادی در افغانستان ۱۳۹۳.
- معاونت در تدوین مسودۀ قانون جبران خساره در افغانستان .
- معاونت در بازنگری قانون تشکیل و صلاحیت څارنوالی
- تدوین مقررۀ کادری لوی څارنوالی
- تدوین ده‌ها طرزالعمل